Mâm cơm cúng Tết cần phải có những gì? Cùng làm mâm cơm cúng Tết 3 miền đầy đủ và ý nghĩa
Tết Nguyên Đán là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt Nam. Đây là dịp để mọi người sum họp, quây quần bên gia đình và đón chào một năm mới với nhiều hy vọng, ước mơ mới. Theo phong tục của người Việt, vào sáng mùng 1 Tết, các gia đình đều chuẩn bị mâm cơm cúng để dâng lên gia tiên và cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc. Vậy mâm cơm cúng Tết ở 3 miền có gì khác nhau? Hãy cùng Khải Hoàn khám phá bài viết dưới đây:
Ý nghĩa mâm cơm cúng Tết
Ý nghĩa tâm linh
Từ xa xưa, người Việt Nam đã có quan niệm rằng, tổ tiên luôn dõi theo và phù hộ cho con cháu. Do đó, trong dịp Tết Nguyên Đán, con cháu thường chuẩn bị mâm cúng để dâng lên tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn và hiếu kính. Mâm cúng ngày Tết cũng là dịp để con cháu tưởng nhớ về công ơn của tổ tiên, cầu mong tổ tiên phù hộ cho gia đình trong năm mới được an khang, thịnh vượng.
Ý nghĩa văn hóa
Mâm cúng ngày Tết là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Qua mâm cúng, người Việt thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó của gia đình, dòng họ. Mâm cúng cũng là dịp để mọi người cùng nhau quây quần bên nhau, thưởng thức những món ăn truyền thống của dân tộc.
Ý nghĩa ẩm thực
Mâm cúng ngày Tết không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, văn hóa mà còn là một nét đẹp trong ẩm thực của người Việt Nam. Những món ăn trong mâm cúng thường là những món ăn truyền thống, mang đậm hương vị của quê hương. Mâm cúng ngày Tết cũng là dịp để người Việt thể hiện sự sáng tạo và khéo léo của mình trong việc chế biến các món ăn.
Mâm cơm cúng Tết truyền thống gồm những gì?
Mâm cỗ mặn
Mâm cỗ mặn là loại mâm cúng phổ biến nhất trong dịp Tết Nguyên Đán. Mâm cỗ thường bao gồm các món ăn truyền thống như: gà luộc, nem rán, bánh chưng, giò luộc, xôi gấc,…
Mâm cỗ chay
Người Việt quan niệm rằng 3 mùng đầu tiên của năm mới rất quan trọng và người ta luôn mong muốn dâng lên ông bà, tổ tiên những mâm cúng thật trang trọng. Đặc biệt vào mùng 1 thì mọi người thường chuẩn bị các món chay để cầu mong sự bình an cho cả gia đình.
Thực đơn mâm cỗ chay đơn giản dễ làm hấp dẫn sẽ gồm các món như: bì cuốn chay, bán chưng hoặc bánh tét chay, canh khổ chay, rau củ xào,…
Ngoài ra, tùy theo từng vùng miền, gia đình mà mâm cúng ngày Tết có thể có thêm các món ăn khác nhau.
Mâm cơm cúng Tết miền Bắc
Mâm cỗ Tết miền Bắc là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt Nam. Mâm cỗ Tết miền Bắc thường được chuẩn bị rất cầu kỳ, đầy đủ và đa dạng các món ăn, thể hiện sự thành kính của con cháu đối với tổ tiên.
Mâm cỗ miền Bắc được bày biện tỉ mỉ, đẹp mắt, tối thiểu cần có 4 bát, 4 đĩa. Điều này tượng trưng cho tứ trụ, bốn mùa, bốn hướng. Những gia đình có điều kiện và thời gian thì có thể làm 6 bát, 6 đĩa, thậm chí 8 bát, 8 đĩa…
4 bát sẽ bao gồm các món điển hình như:
- Canh bóng thả nấu với chân tẩy và nước dùng gà
- Chân giò hầm măng khô
- Mọc nấm thả và miến nấu lòng gà.
4 đĩa sẽ bao gồm các món như:
- Gà trống thiến luộc
- Nem rán
- Giò lụa (hoặc giò thủ, chả quế)
- Bánh chưng
Món tráng miệng gồm có: Mứt sen, mứt quất, mứt gừng, chè kho… Tuy là nhiều món nhưng mỗi món chỉ bày vào một bát hay đĩa nhỏ làm cho mâm cỗ Tết dẫu rất đa dạng nhưng lại hài hòa, đẹp mắt.
Mâm cơm cúng Tết miền Trung
Miền Trung với thời tiết khắc nghiệt và khí hậu đặc trưng nên nét văn hóa ẩm thực cũng sẽ sự khác biệt ứng với tinh thần tiết kiệm, san sẻ của con người miền Trung, thể hiện qua việc các món ăn được chia ra thành từng đĩa nhỏ, mỗi thứ một ít, bày biện trên chiếc mâm tròn.
Những món ăn cơ bản thường thấy trong mâm cỗ Tết miền Trung bao gồm:
- Gà luộc
- Thịt heo
- Bánh tét
- Nem chua
- Dưa hành
- Ram cuốn
- Tôm chua
Ngoài ra, mâm cúng của người miền Trung có thể có thêm các lễ vật khác như:
- Mâm ngũ quả: Mâm ngũ quả là một phần không thể thiếu trong mâm cúng của người miền Trung, thường có 5 loại quả tượng trưng cho ngũ hành:
- Kim (cam, quýt)
- Mộc (đu đủ, chuối)
- Thủy (dưa hấu)
- Hỏa (bưởi, hồng)
- Thổ (xoài, mãng cầu).
- Trầu cau: Trầu cau là vật phẩm cúng biểu tượng cho sự may mắn và hạnh phúc trong truyền thống văn hóa Việt.
- Rượu, trà: Rượu, trà là lễ vật thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với tổ tiên, thần linh
Mâm cơm cúng Tết miền Nam
Mâm cơm cúng Tết miền Nam có phần đa dạng, phong phú hơn so với miền Bắc và miền Trung. Điều này có thể được lý giải bởi vùng đất này được thiên nhiên ưu đãi với nhiều loại trái cây, đặc sản.
Các món ăn trên mâm cúng miền Nam bao gồm:
- Bánh Tét
- Thịt kho tàu:
- Canh khổ qua
- Gà luộc
- Chả lụa
- Chả giò
- Canh măng giò heo hầm
- Lạp xưởng
Ngoài những món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh tét, gà luộc,… mâm cơm cúng Tết miền Nam còn có thêm nhiều món ăn khác như tôm khô rim, canh chua, lòng heo khìa nước dừa, lạp xưởng tươi,…
Đặc điểm của mâm cơm cúng Tết miền Nam là không quá câu nệ về mặt hình thức. Các món ăn thường được bày biện đơn giản nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên.
Trong truyền thống của người Việt Nam, mỗi dịp Tết đến xuân về mọi người đều mong muốn được sum vầy tụ họp và chuẩn bị một mâm cỗ Tết thật đầy đủ, tươm tất và thịnh soạn để dâng lên ông bà tổ tiên với mong ước một năm bình an, suôn sẻ, phát tài. Chính vì vậy, dù nhiều hay ít thì mâm cỗ Tết vẫn luôn phải được chăm chút thật tỉ mỉ và chỉn chu.
Ngoài việc trang trí bàn thờ cúng ngày tết thì việc lựa chọn nguyên liệu chất lượng cũng rất được chú trọng nên cần chỉnh chu nhất. Với hương vị đậm đà và tròn vẹn, nước mắm Khải Hoàn sẽ giúp mâm cỗ ngày Tết của bạn thêm phần hấp dẫn và trọn vẹn.
Để trải nghiệm trực tiếp vẻ đẹp văn hóa và sự tinh tế trong từng giọt nước mắm, quý khách hàng có thể đến thăm hai nhà thùng nước mắm Phú Quốc của Khải Hoàn.
- Nhà thùng đầu tiên tọa lạc tại 11 Hùng Vương, Dương Đông,
- và nhà thùng thứ hai nằm tại 289 Đường 30/4, cả hai đều ở Phú Quốc, Kiên Giang.
Tại đây, quý khách không chỉ được tham quan, mà còn có cơ hội mua những chai nước mắm nguyên chất đậm đà hương vị truyền thống, đồng thời tốt cho sức khỏe, làm quà biếu tặng ý nghĩa cho dịp Tết 2024 sắp tới.
Nước mắm truyền thống Phú Quốc Khải Hoàn luôn luôn gìn giữ kim chỉ nam Truyền Thống – Khoa Học – Chất Lượng. Khải Hoàn là doanh nghiệp dẫn đầu nghề nước mắm truyền thống tại Việt Nam, đã trải qua 3 thế hệ với hơn 40 năm gầy dựng và phát triển giúp nước mắm truyền thống Phú Quốc được vinh danh trở thành một “di sản” của Phú Quốc và của Việt Nam. Khải Hoàn luôn phát huy làng nghề truyền thống, giữ vững chữ tín với khách hàng an toàn khi sử dụng.
Khải Hoàn Phú Quốc
Truyền thống là danh dự